عنوان مقاله : گزارشی از تالیف کتاب های مهدوی در حوزه علمی حله
نام نویسنده: حافظ فرزانه
نام نشریه: مشرق موعود
سال و شماره انتشار: : زمستان 87 ، شماره ی 8
چکیده :
این نوشته در ادامة سلسله مقالات بررسی تألیفات در موضوع مهدویت، به بررسی تألیفات در دوره حوزة حلّه می‌پردازد.شهر حلّه از آن زمان که به دست سیف‌الدوله امیر بنی‌مزید در سال‌های 439 تا 495 قمری بنیان‌گذارده شد، مرکز شیعیان، فقیهان، دانش‌مندان و شاعران دل‌باختۀ شیعی بوده است.شهر بغداد در حملۀ هلاکوخان به عراق، به تصرّف مغولان درآمد و تاراج گردید. در این میان، شهر حلّه با تدبیر و حرکت سنجیدۀ علمای بیداردل و تدبیرگر، از هجوم وحشیانة مغولان در امان ماند و به دلیل امنیّت حاکم بر شهر و حضور عالمان، فقیهان و دانش‌مندان پرآوازه، مرکزیت علمی بغداد به حوزۀ حلّه سپرده شد و این حوزه در طول قرن‌های ششم تا نهم قمری مرکز حوزه‌های شیعه نام گرفت. تألیفات مهدویت در این دوره کمتر از دوره‌های قبل و بعد بوده است؛ زیرا به رغم آن‌که حاکیمت دولت‌های شیعی، آرامش و آزادی نسبی را برای شیعیان به ارمغان آورده بود، حکومت تازه شیعه شدۀ مغول‌ها، به تبلیغ و ترویج مبانی فکری، عقیدتی، فقهی و کلامی بسیار نیازمند بودند و شبهه‌های کلامی مجال را از عالمان برای پرداختن به مهدویت گرفته بود. از سویی، گسترش مدّعیان دروغین مهدویت و فرقه‌های آنان، پرداختن به مهدویت را در این دوره بسیار ضروری می‌نمود. در این‌باره تنها هفده کتاب از شیعیان و 33 کتاب از علمای عامه این دوره به یادگار مانده است.
واژگان کلیدی:
حلّه، مهدویت، سیف‌الدوله، هلاکوخان، ملاحم و فتن، اخبار غیبی، علمای شیعه، علمای عامه.
برای دریافت مقاله اینجا را کلیک کنید
